امروزه منابع عظیم دانش بشری در قالب مجموعههای چاپی و الکترونیکی ذخیره و قابل بازیابی است. برای اینکه بدانیم چه پرسشی را در کدام منبع از علوم بازیابی نماییم و اینکه چگونه با بهترین شیوه به پرسش مراجعه کننده پی ببریم نیاز به منابع مرجع و همچنین دانش و خدماتی است که دانش «خدمات مرجع» و « مصاحبه مرجع» نام دارد. بخش مرجع محل نگهداری این منابع ( واژهنامهها، دانشنامهها و اصطلاحنامهها و...) میباشد. وظیفه این بخش ارائه خدمات مرجع ازجمله پاسخگویی به پرسشهای مراجعان میباشد.
کتابخانه مرکزی و نشر دانشگاه فردوسی مشهد از آغاز تاسیس، به گردآوری منابع و مجموعههای جهانی مرجع همت گماشت. در سال ۱۳۷۵ بخش مرجع با حدود ۱۵۰۰عنوان کتاب فارسی و لاتین کارخود را شروع نمود . این منابع در دو سالن به وسعت ۲۰۰ متر به صورت مجزا نگهداری میشد. در سال ۱۳۹۱ و در آستانه انتقال کتابخانه به ساختمان فعلی، موجودی این بخش به ۷۰۰۰ عنوان رسید و با تجمع کتابخانههای واحدها در کتابخانه مرکزی منابع مرجع به ۱۲هزار عنوان افزایش یافت. در حال حاضر ( بهمن ۱۴۰۱) بخش مرجع دارای ۸۰۰۷ عنوان کتاب فارسی و ۶۳۱۵ عنوان غيرفارسي (در قالب ۱۶۴۲۴ نسخه كتاب فارسي و ۱۰۳۵۳ نسخه كتاب غيرفارسي) است که در دو سالن با مساحت ۷۴۰ متر مربع توسط يك کتابدار موضوعي مرجع اداره میشود.
فعالیتهای بخش مرجع فارسی و لاتین
برخی از فعالیتهای این بخش در ذیل به طور خلاصه بیان شده است:
پاسخگويي به سوالات ارجاعي، واقعيتخواه، موضوعي و پژوهش طلب ؛ |
انجام خدمات مرجع از طريق تلفن، چت و پست الكترونيكي؛ |
مشاوره و یاری به دانشجویان در انتخاب موضوع تحقیق با توجه به منابع مرجع و غیرمرجع ؛ |
همراهی و کمک به مراجعان درانجام جستجوی رایانهای وموضوعی؛ |
آموزش استفادهكننده در جهت چگونگي استفاده از منابع مرجع ؛ |
آمادگی جهت برگزاری کلاس های "روش تحقیق" دربخش مرجع و معرفی منابع؛ |
برگزاری جلسات فردی و گروهی برای آشنایی با خدمات مرجع؛ |
آموزش كارورزان و دانشجويان كتابداري كه دروس مرجع را ميگذرانند؛ |
فعاليت گسترده در شناسايي منابع مرجع و پيشنهاد براي خريد آن؛ |
تهيه كتابچههای آموزشي و انواع راهنماها جهت هدايت و راهنمايي مراجعين در استفاده از منابع؛ |
معرفي منابع عمده و مهم به صورت مقاله در نشريه كتابخانه؛ |
كمك به محققين در يافتن "منابع وماخذ" جهت انجام پژوهش مورد نظر؛ |
تهيه رو گرفت و کپی از منابع درخواستي و ارسال آن؛ |
ارائه خدمات مشاوره و راهنمايي در امر تهيه منابع جهت تاسيس مراكز اطلاعرساني و كتابخانهها؛ |
راهنمايي مراجعان در شيوه پژوهش و انجام تحقيق؛ |
وجين منابع قديمي و تكراري؛ |
دريافت پيشنهاد خريد منابع جديد و مورد نياز مراجعان به صورت حضوری، تلفنی، چت و یا پست الکترونیکی |
ساعت ارائه خدمات بخش مرجع
همکاران بخش مرجع
![]() |
دکتری بخش مرجع |
- بروشورها
- دستورالعمل استفاده از بخش مرجع
- شرایط و مقررات استفاده از بخش مرجع
- راهنماي موضوعی منابع مرجع فارسی بر اساس ردهبندی کتابخانه کنگره
- راهنمای تصویری بخش مرجع
- کتابشناسیها
- منابع مرجع معتبر (آنلاین- متن باز)
- گزارش تحلیلی پرسش های گفتگوی آنلاین (چت) سال 96
- فهرست نسخ خطی دانشگاه تهران
- تحلیل و گزارش پرسشهای گفتگوی آنلاین (چت) سال 95 بخش مرجع
- اصطلاحنامه و شیوه استفاده از آن
- كتاب فرهنگ املايي خط فارسي. مصوب فرهنگستان زبان وادب فارسي. چاپ هفتم .1394.PDF
- كتاب دستور خط فارسي. مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسي . چاپ هشتم. 1389
- زبان بدن و مصاحبه مرجع
- شیوهنامههای استناددهی