شماره بازیابی	AG BIOT ۱۰۸
عنوان	بهینه سازی شرایط تولید ریشه مویین در گیاه پروانش (Catharanthus roseus) و تاثیر کاربرد محرک متیل جاسمونات در تولید آلکالوئیدهای مهم دارویی آن
نویسنده	حمیدی، الهام
استاد راهنما	ملک‌زاده‌شفارودی، سعید
استاد مشاور
مقطع تحصیلی	کارشناسی‌ارشد
سال دفاع از پایان نامه	‎۱۳۹۲
رشته	بیوتکنولوژی کشاورزی
توصیفگر	ریشه مویین
توصیفگر	پروانش
توصیفگر	محرک ها
توصیفگر	متیل جاسمونات
توصیفگر	گیاهان دارویی
توصیفگر	بهینه سازی
توصیفگر	آگروباکتریوم ریزوژنس
توصیفگر	آلکالوییدها
چکیده فارسی	گیاه پروانش با نام علمی Catharanthus roseus حاوی ترکیبات ثانویه با ارزش دارویی بالا است که در درمان انواع سرطان مورد استفاده قرار می‌گیرند. یک راه جدید برای افزایش تولید این ترکیبات، تراریخته نمودن گیاه با استفاده از وکتور طبیعی Agrobacterium rhizogenes باکتری مولد بیماری ریشه‌مویین در گیاهان می‌باشد. رشد سریع، تولید پیوسته‌ی متابولیت‌های ثانویه و عدم نیاز به تنظیم کننده‌های رشدی از مهمترین ویژگی‌های ریشه‌های مویین می‌باشد. این مطالعه با هدف بررسی عوامل تأثیر گذار بر میزان تولید ریشه‌مویین گیاه پروانش به منظور افزایش آلکالوئیدهای آن صورت گرفت. پنج سویه مختلف باکتری پس از تعیین غلظت آن‌ها با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتری به میزان 5/‎0 و ‎1، برای تراریزش دو نوع ریزنمونه برگ گیاه این‌ویترو و برگ گیاهچه‌ی گلدانی مورد استفاده قرار گرفتند. در زمان هم‌کشتی سه غلظت 0، ‎50 و ‎100 میکرومولار از استوسیرینگون که در واقع محرکی برای انتقال T-DNA از باکتری به گیاه میزبان می‌باشد، به منظور افزایش بازده تراریختی استفاده شد. پس از هم‌کشتی ریزنمونه‌ها در اتاق رشد و در شرایط نوری مختلف جهت بررسی اثر نور در تولید ریشه‌ها، تا زمان ظهور ریشه‌مویین نگهداری شدند. به منظور بررسی اثر محرک متیل جاسمونات بر افزایش تولید متابولیت‌های این گیاه سه غلظت 0، ‎150 و ‎300 میکرومولار از این ماده مورد استفاده قرار گرفت. پس از استخراج آلکالوئیدها از ریشه‌مویین، جهت تعیین میزان آن‌ها از HPLC استفاده شد. نتایج نشان داد سویه A4 در تراریزش این گیاه نسبت به سایر سویه‌های باکتری موفق‌تر عمل می‌کند و همچنین در OD برابر یک می‌تواند موثرتر باشد. ریزنمونه‌های برگ گیاهچه‌ی گلدانی در مقایسه با برگ‌های گیاه این‌ویترو به تلقیح باکتری پاسخ بهتری دادند و ریشه‌های مویین قوی و پررشدتری تولید نمودند. همچنین نتایج نشان داد با افزایش غلظت استوسیرینگون درصد تراریختی نیز بالا می‌رود و بنابراین می‌توان از این ماده برای بهبود شرایط تراریختی بهره برد. همچنین ریزنمونه‌ها در شرایط روشنایی اتاق رشد میزان بیشتری از ریشه‌مویین را در شرایط مشابه تولید کردند. نتایج HPLC نیز حضور وین‌بلاستین و وین‌کریستین را در ریشه‌های مویین تایید کرد و نشان داد کاربرد متیل‌جاسمونات باعث تحریک تولید بیشتر این آلکالوئیدها می‌شود اما غلظت بیش از ‎150 میکرومولار اثر منفی در تولید آن‌ها دارد. نتایج این پژوهش نشان داد عوامل متنوعی در تولید ریشه‌مویین یک گیاه موثرند که بایستی با انجام آزمایشات به شناسایی شرایط بهینه برای تولید ریشه‌مویین گیاه مورد نظر پرداخته و سپس با استفاده از محرک‌هایی نظیر متیل‌جاسمونات به افزایش ماده موثره‌ی گیاه مورد نظر اقدام نمود.
چکیده لاتین	Catharanthus roseus has many valuable pharmaceutical compounds which are used for cancer treatment. A novel approach for increasing these compounds is transforming the plants with Agrobacterium rhizogenes due to hairy root production. Hairy roots have some important charachters including: fast growth rate, no need to growth regulators and alkaloid production stability. This study was carried out in order to study effective factors on hairy root production in C. roseus. Five strains of A. rhizogenes with two ODs: 0.5 and 1 were used for transformation of two types of explants: in vitro and in vivo leaves. Three densities of acetosyringone (0, 50 and 100 M) and light or dark condition were applied for coculture. Further three amounts of methyl jasmonate was used to study the effect of this compound on production the alkaloids. HPLC was used for vinblastine and vincristine alkaloids. The results showed that A4 is the best strain with OD=1 for increasing transformation of in vivo explants in light condition. Also, transformation efficiency is better in high concentration of acetosyringone. Results of HPLC analysis showed that application of MeJA in media up to 150 M caused increasing the production of alkaloids .Results of this study reveals that many factors are effective in hairy root production witch must be optimized in each research and also the best concentration of elicitors should be obtained for increasing the metabolites.
لیست فایلها:	چکیده فارسی فهرست مطالب فهرست اشکال فهرست جداول پیشنهادات فهرست منابع و ماخذ چکیده انگلیسی صفحه عنوان انگلیسی