در میان تولید انبوه شعر فارسی از حافظ به بعد یک نفر می‌شود احمد شاملو و یکه و تنها می‌رود راست آن بالا می‌نشیند چرا که در ایران معاصر احمد شاملو نمونه و نماد بارز انسان مبارز است که فراگرد فکری‌اش در میدان حوادث اجتماعی رقم خورده است از برهه‌های مختلف، متخالف و ای‌بسا متضادی شکل بسته است این امر بدیهی زمانی آشکارتر می‌شود که او افکار خود را در شعر ثبت و منعکس کرده است و همین موضوع قضاوت پیرامون کار فکری او و هم ترسیم و نقد سیر تطور فکری‌اش راحت‌تر می‌کند. محمد قراگوزلو نیز در کتاب «تاریخ تلخ» با جسارتی شگفت‌انگیز به روایتی تاریخی زندگی و روزگار احمدشاملو پرداخته است اما برخلاف معمول محمد قراگوزلو نه مبتنی بر اسناد رسمی بلکه بر اساس سروده‌های شاعردست به چنین کاری زده است، نویسنده که با مرور چندساله با آثار شاعر خو گرفته، نگاهی موشکافانه به اشعار و شأن نزول و نکات مختلف شعر را کاویده، دقایق و زوایای مختلف زیست و زمان شاعر را از درون هر شعر برآورده و کتابی جذاب و خواندنی نوشته که پر از نکات تازه و بیان نشده از روزگار و زندگی شاملو است.